top of page

Starszy strz. panc. z Modlina

Portal „Wrona” prezentuje wybrane fragmenty z zapisków starszego strzelca pancernego („starszy strz. panc.”) z Centrum Wyszkolenia Broni Pancernej w Modlinie. Nasz strzelec nazywał się Ryszard G. (nazwisko pozostawiamy tajemnicą) i urodził się w Hajdukach Wielkich (dzisiaj część Chorzowa).

Przypisany był do modlińskiej kompanii ćwiczebnej, a w roku 1937 awansował na stopień kaprala. W „memorandum osobistym” zanotował nr. swojego zegarka (907654) oraz nr. książeczki oszczędnościowej (104774-69). W miejscu, gdzie należało wpisać nr. rachunku bankowego wpisał: „biedny jak mysz”.


Zapiski żołnierza pochodzą z roku 1937 i zaczynają się słowami: „Ach, ostatni rok przy Wojsku jeszcze tylko wytrwać aż do Września”.

Już po tym wpisie widać, że wojsko nie leżało w głównym kręgu zainteresowań naszego żołnierza. Czym się interesował bardziej? Zobaczcie sami.


Modlin przed wojną

[W nawiasach kwadratowych ujęte są moje wtrącenia. Niektóre błędy lekko poprawione. Miejsca wykropkowane są nieczytelne.]


1 Stycznia (Nowy Rok – piątek):

- „Dziś mam wartę przy starym garnizonie. Po warcie byłem w N. Dw. [Nowym Dworze] u Helci”

14 lutego (niedziela):

- „Byłem w N. Dw. u Dolly, ubawiłem się wspaniale”

15 lutego (poniedziałek):

- „Dziś mam wartę przy dowództwie”

16 lutego (wtorek):

- „Dostałem dopiero dziś pierwszy list od Lucy, po Świętach. Nie odpiszę jej w ogóle.”

18 lutego (czwartek):

- „Dostałem list od Dolly, miła dziewczyna, czy tylko nie zepsuta. [?]”

21 lutego (niedziela):

- „Dziś byłem w N. Dw. u Mani. Morowa dziewczyna, umie kochać na chwilę.”

23 lutego (wtorek):

- „Mam chwilę w koszarach. Piszę list do Dolly”

28 lutego (niedziela):

- „Byłem w N. Dw. w kinie z ….. [imię nieczytelne. Być może Rachela] żydówką, będzie używanie.

3 marca (środa):

- „Piszę list do Mani, jakaś zła na mnie.”

4 marca (czwartek):

- „Dostałem list od Klary, byłby romans, ale coś nie tego. Nie czuję miłości ku niej.”

7 marca (niedziela):

- Jestem u ….. w mieszkaniu. Biba na całego, spowrotem jak pijany?”

11 marca (czwartek):

- „Mam wartę przy starem garnizonie. Piszę list do Klary.”

14 marca (niedziela):

- „Byłem w Warszawie na ul. Wroniej u Jadzi …….. [nazwisko nieczytelne] z którą się z urlopu u ……. zapoznałem.

16 marca (wtorek):

- „Dostałem list od Dolly.”

21 marca (niedziela):

- „Dziś mam chwilę w koszarach. Kupiliśmy z Mikusiem ½ ltr [pół litra] wódki i pijemy. Wieczór wyjazd na urlop 14 dni.”

23 marca (wtorek):

- „Dostałem list od Heli Dąb. zapyt. [z zapytaniem] o mój afekt do Dolly, ale ……”

3 kwietnia (sobota):

- „Powrót z urlopu. Poznałem Helkę ……. z Częstochowy. Ładna kobitka, obiecała pisywać.”

4 kwietnia (niedziela):

- „Nigdzie nie byłem, z Mikusiem w koszarach popijałem. Hubert wciąż w N. Dw. ach tam używa, jeszcze go to zgubi.”

7 kwietnia (środa):

- „Dostałem list z domu, piszą że tam Lusia była. Ach jaką twarz miłość udaje.”

8 kwietnia (czwartek):

- „Pisałem do Dolki, ach to jest dziewka. A ja ją tak lubię i kocham.”

12 kwiecień (poniedziałek):

- „Mam wartę na bramie …….. Piszę list do domu. Paczki nie ma. Kryzys.”

15 kwietnia (czwartek):

- „Dostałem dziś 2 listy. Od Mani i Lucy. Ach ta Lucy, ale jej tam ….. pilno. Czy naprawdę mnie kocha?”

18 kwietnia (niedziela):

- „Byłem w Zakroczymiu i potem w N. Dw. z Mikusiem. Kupiłem 6 zdjęć. Grałem 2 mecz piłkarski za obrońcę.”

24 kwietnia (sobota):

- „Dostałem pocztówkę od Pawła o zdjęciach. Jedno 30 gr. kosztuje…….”

26 kwietnia (poniedziałek):

- „Odpisują Pawłowi i posyłam mu 1,20 zł w znaczkach na zdjęcia. Herbert poszedł na Mikusia przepustkę i przyszedł o 3 godz. rano. Używał.”

1 maja (sobota):

- „Wyjazd na obozy do Biedruska”

2 maja (niedziela):

- „Przyjazd do Biedruska. Pisze się do raportu z prośba o urlop.”

3 maja (poniedziałek):

- „Wyjazd na urlop 5 dniowy wieczorem o 10.20 z Bolechowa.”

9 maja (niedziela):

- „Poszedłem na Staw….. na przepustkę do Promnic z Herbertem. Mikuś na wartę. Przychodzimy pijani.”

16 maja (niedziela):

- „Idziemy z Mikusiem do …….., stąd do Dzielatkowa [?] na zabawę. Mikuś 3 kawały tańczył. Przychodzimy o 1 godz. …….”

19 maja (środa):

- „Dziś mi czołga stłukli. Obie strony …… i ramy górnej.”

23 maja (niedziela):

- „Dziś Mikuś, Herbert i ja idziemy do ……. Przepustki mamy do 10 godz. Stąd do …….. a potem obaj z Mikusiem szukamy wódki aż w Łagiewnikach, jednak nie ma. Przychodzimy o 1.30 w nocy. Kpr [kapral] Augustyn za mało ……. szefowi. Szef dał u.p.r.”

31 maja (poniedziałek):

- „Mam gońca ofic. służb. centr. Strasznie słabo się czuję. Marzę o Dolce, co też ona porabia. [?] Czy ona co o mnie myśli. [?]”

1 czerwca (wtorek):

- „Dostałem list od Lucy. Posłała mnie zdjęcia. Znów zaczyna. Ale koniec.”

5 czerwca (sobota):

- „Dostałem list od Doleczki. Zaprasza na wesele, za drużbę z nią. Ach jednak się odezwała. Czy mnie jeszcze kocha [?] Żebym urlop dostał i sam wszystko zobaczył.”

6 czerwca (niedziela):

- „Dziś idziemy do ……. na majówkę, tańczyłem z jedna dziewką ogromnie natrętną, a ja coś nie bardzo. Przyszedłem o 4 rano.”

13 czerwca (niedziela):

- „Jestem u Doleczki, ach jaka ona ładna i kocha mnie. Idę z nią za drużbę. Chodzimy na spacery. Kochamy się szczerze.”

16 czerwca (środa):

- „Jadę z powrotem do Biedruska. Urlop się skończył.”

23 czerwca (środa):

- „Nawalił mi czołg…….. Wyjazdu nie mam.”

24 czerwca (czwartek):

- „Dostałem list od Lucy. Co ona sobie myśli [?] Blaga i prosi. Ja zimny jestem.”

27 czerwca (niedziela):

- „Jadę na mecz do Obornik. Wygraliśmy 4-2. Potem z Mikusiem poszliśmy do Warty się Kąpać. Potem zabawa do 4 rano.”

29 czerwca (wtorek):

- „Przyjazd króla Rumunii Karola. Defilada czołgami i pokaz.”


1 lipca (czwartek):

- „Mam służbę strzelca komp. Piszę list do Lucy.”

4 lipca (niedziela):

- „Byliśmy w Obornikach i strasznie namiętne panny tam są.

9 lipca (piątek):

- „Dostałem list od Lucy. Całą spowiedź jej życia.”

11 lipca (niedziela):

- „Jedziemy na mecz do Wągrowca. Wygraliśmy 3-0. Potem morowa zabawa. Poznałem Wandzię Puszyńską.”

12 lipca (poniedziałek):

- „Długu mam po uszy, nie mam na papier do pisania. Palić muszę co. Żaden nic nie posyła. Nie domyślą się, że mnie ciężko.

17 lipca (sobota):

- „Poszedłem do Łagiewnik do Maryś. Przyszedłem rano.”

18 lipca (niedziela):

- „Byłem w …….. Popiłem i poznałem mężatkę – separatkę z którą cudnie noc spędziłem. Przyszedłem o 4.30 rano.”

22 lipca (czwartek):

- „Byłem w Łagiewnikach u Maryś. Powrót o 4 tej.”

23 lipca (piątek):

- „Dziś to samo. Wróciłem o 5 tej na samą pobudkę. Słaby jestem.”

24 lipca (sobota):

- „Dziś byłem w Promnicy u Klarei. Wróciłem o 2 giej.”

25 lipca (niedziela):

- „Poszedłem do ……. Do tej wdówki Loli. Stąd o 11 tej do Łagiewnik i wróciłem o 4.50.”

2 września (czwartek):

- „Jadę na urlop. Wesoły, ale goły jestem.”

10 września (piątek):

- „Wyjazd z obozu”

11 września (sobota):

- „Przyjazd do Modlina. Ach, aby jakoś prędzej.”

12 września (niedziela):

- „Byłem w N. Dworze u Beli do rana. Używałem na całego. Depresja mnie ogarnia. Wściekły sam na siebie jestem. Zmieniłem się przez tych parę dni ogromnie.”

14 września (wtorek):

- „Zastrzelił się strzelec Sobolewski na warcie.”

15 września (środa):

- „Otrzymałem awans na kaprala.”

16 września (piątek):

- „Wyjazd do Krakowa. Biedny jak mysz. Już 7 zł długu mam.

17 września (sobota):

- „Przyjazd do Krakowa. Nie puścili mnie po ubranie. Kumple wszyscy w mieście.”

18 września (niedziela):

- „Wyjazd do domu do cywila.”


Modlin w czasie wojny

Na końcu notatnika znajdują się adresy, zapewne kolegów z wojska, ale również do Marysi S. (nazwisko niech zostanie tajemnicą) z Łagiewnik. Kolega Mikuś, to Mikołaj Kraszewski z Dzierżowa.


Modlin


bottom of page