top of page

Schrony Linii Mołotowa

Po klęsce wrześniowej w 1939 roku, terytorium Polski w podzielone zostało na dwie strefy okupacyjne: Niemiecką i Sowiecką. Później zasięg państwa zarządzanego przez Józefa Stalina jeszcze bardziej przesunął się na zachód. Wszystko to kosztem takich krajów jak: Finlandia, Rumunia, Litwa, Łotwa, Estonia. Granice cywilizacji turańskiej w toku odwiecznych działań wojennych uległy zmianie. Tak zwana „Linia Stalina” – pas umocnień przygranicznych – straciła na znaczeniu. Przerwano jej budowę, a urządzenia o znaczeniu militarnym w dużej mierze wymontowywano, konserwowano i systematycznie przewożono na nowopowstającą linię umocnień. Potocznie nazywamy ją „Linią Mołotowa”. Decyzja o demilitaryzacji obiektów należących do „Linii Stalina” z pewnością ułatwiła wojskom hitlerowskim uderzenie na swojego dotychczasowego sojusznika w roku 1941. Sowieci dysponowali tymi dwoma pasmami umocnień, ale żądne z nich nie było ukończone i dostatecznie wyposażone w sprzęt. Brakowało armat, karabinów, systemów wentylacyjnych… Brakowało wszystkiego, a wiele schronów nie wybudowano – zabrakło czasu.


Tzw. „Linia Mołotowa” składa się w założeniu z trzynastu rejonów umocnionych, których budowę rozpoczęto już w roku 1940. Teren budowy wyznaczała nowo nakreślona granica między III Rzeszą Niemiecką a Związkiem Sowieckim. Ciągnęła się przez terytorium okupowanej Polski, poprzez Ukrainę, Białoruś i Litwę.


W granicach Rzeczpospolitej Polskiej znajdują się pozostałości fortyfikacji należących do rejonów umocnionych (RU): 6. Rawsko-Ruskiego RU, 8. Przemyskiego RU, 62. Brzeskiego RU, 64. Zambrowskiego RU, 66. Osowieckiego RU, 68. Grodzieńskiego RU.


W ramach fortyfikacji stałych, w skład umocnień weszły ciężkie schrony żelazobetonowe, w których ściany zewnętrzne i zadaszenie miały grubość do dwóch metrów i wzmocnione były stalowymi dwuteownikami oraz płytami stalowymi. Uzupełnienie linii obrony stanowiły pobudowane tanim kosztem schrony przeznaczone do celów obserwacyjnych lub wyposażone w jeden karabin maszynowy bądź armatę.


Najmniejsze walory obronne posiadały schrony drewniano ziemne, ale stanowiły ważny element obronny dla piechoty, niewchodzącej w skład załóg schronów bojowych.


Poniżej mała galeria dotycząca schronów z tzw. „Linii Mołotowa” (okolice Andrzejewa, Szulborza):




bottom of page