Żołnierze Września 1939

„Żołnierze Września 1939” to książka wydana dziesięć lat temu (2012 r.) przez Centralne Archiwum Wojskowe im. mjr. Bolesława Waligóry przy współpracy Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie oraz Archiwum Akt Nowych i Muzeum Wojska Polskiego. Publikacja poświęcona jest żołnierzom-bohaterom września 1939 roku i ich czynom wojennym. Bardzo ładnie wydana jest doskonałym przyczynkiem do pogłębienia wiedzy o tamtych, niezbyt odległych zmaganiach wojennych, których konsekwencje odczuwamy po dzień dzisiejszy.

Wśród przedstawionych w książce postaci, możemy zapoznać się z osobą porucznika Stanisława Brykalskiego – dzielnego obrońcy odcinka „Wizna”. Notka biograficzna nie jest zbyt długa, więc przytaczam w całości:

Urodził się 6 IV 1912 w Słomnikach k. Krakowa. Jako absolwent Państwowego Gimnazjum im. T. Kościuszki w Miechowie (1931) odbył przeszkolenie w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty w Śremie (1931/32), po czym wstąpił do Szkoły Podchorążych Artylerii w Toruniu. Promowany 15 VIII 1934 na podporucznika artylerii i przydzielony do 22 pal, pełnił w nim funkcję dowódcy plutonu i 19 III 1938 awansował do stopnia porucznika. Rozkazem z 8 XI 1938 przeniesiony do 71 pp na stanowisko dowódcy plutonu artylerii piechoty. W sierpniu 1939 przydzielony wraz ze swym plutonem do odcinka „Wizna”. Podczas walk sprawował funkcję dowódcy artylerii odcinka. Wraz z dowodzącym obroną Wizny kpt. Władysławem Raginisem złożył (3 IX 1939) przysięgę, że nie opuści bronionej pozycji żywy. Zginął w obronie Wizny 9 IX 1939 r.

Wśród zamieszczonych w książce dokumentów jest m.in. skan świadectwa ukończenia przez Stanisława Brykalskiego szkolenia w Śremie.

Dwa dokumenty z 1938 roku, dotyczą organizacji odcinka „Wizna”. W notatce płk. Józefa Siłakowskiego, Szefa Biura Inspektora Saperów oznaczonej statusem „tajne” czytamy:

Zawiadamiam Pana Pułkownika, że projektowana sieć polowa na odcinkach Wizna i Osowiec nie posiada zupełnie charakteru sieci fortyfikacyjnej, budowanej zawsze kablem doziemnym opancerzonym i liniami stałymi.

Sprzęt telefoniczny polowy wymieniony w piśmie Szefa Łącz. Szt, Gł. L. 324/ S. Ł. / tjn. 39. z 27 . V. powinien być wg mego zdania przydzielony 18 D.P. bezpłatnie przez Dcę Wojsk Łączności M. S. Wojsk.

W wypadku konieczności rozbudowy sieci fort. należałoby spowodować nadesłanie przez Dcę 18 D. P. projektu sieci – z uwzględnieniem połączeń piechoty i artylerii – kosztorysu rozbudowy oraz zapotrzebowania na kabel doziemny.

Tylko w takim wypadku mógłbym wystąpić o przydział kredytów.